پولیپ ها توده های خوش خیم غیر سرطانی هستند که پوشش داخلی روده منشا آن ها هستند. ممکن است این پولیپ و توده ها در نقاط مختلفی از سیستم گوارشی به وجود آیند اما پولیپ در روده بزرگ بسیار شایع تر است. اندازه این پولیپ ها معمولا متفاوت می باشد و از پوشش داخلی روده نشات می گیرد. این پولیپ ها ظاهری قارچ مانند دارند و برخی از انواع آن صاف هستند. برخی از این پولیپ ها می توانند منجر به سرطان شوند و برخی دیگر نیز ذاتا سرطانی هستند. لذا شناخت این بیماری و راه های درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. برای شناخت خطر پولیپ در روده بزرگ و راه های درمان آن ما همراه باشید تا در ادامه به جزئیات این توده ها بپردازیم.
پولیپ روده بزرگ چیست؟
به غده و زائده ای که بر روی سطح روده بزرگ ایجاد می شود پولیپ روده بزرگ گفته می شود. این توده ها شبیه به برآمدگی های کوچک می باشند که ممکن است در اندازه های مختلفی ظاهر شوند. برخی از بیماران ممکن است پولیپ های متعددی داشته باشند که در قسمت های مختلف روده پراکنده هستند. اغلب این پولیپ ها غیر سرطانی هستند ولی در برخی از موارد ممکن است به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند.
خطر پولیپ در روده بزرگ
امروزه انواع پولیپ های روده بزرگ شیوع پیدا کرده است که هر کدام شرایط و روند درمانی خود را دارند. در این بخش به توضیح بیشتر انواع آن می پردازیم . این عارضه در صورتی که در زمان مناسب درمان نشود ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در پی داشته باشد.
انواع پولیپ
پولیپ ها در نوع های مختلف هستند که خود به دسته های کوچک تر تقسیم می شوند .
- نئوپلاستیک: این پولیپ که زیر مجموعه آن آدرنوم توبولار که این پولیپ خطر بدخیمی کمتری دارد و بالاتر از سطح مخاط می باشد.
- آدنوم توبولوویلوس: این پولیپ که زیر مجموعه آن آدرنوم ویلوس است. این نوع پولیپ بدخیم و تقریبا هم سطح مخاط هستند.
- هامارتوم ها: این پولیپ که به دسته های پولیپ جوانان، سندرم پوتزجگرز و سندرم کرونکیت تقسیم می گردد.
- التهابی ها : این پولیپ که به دسته های سودوپولیپ و پولیپ لنفوئید خوش خیم تقسیم می گردد.
- هیپرپلاستیک ها
نکته مهم در مورد پولیپ
پولیپ های برجسته به راحتی برداشته خواهند شد و مشکل در پولیپ های Sessile است که با تکنیک های جدید این پولیپ ها قابل برداشت هستند و بهتر است این پولیپ کامل برداشته شود که امروزه پزشکان گوارش و جراحان کولون می توانند این پولیپ را خارج کنند.
علائم پولیپ روده چیست؟
در اکثر افراد این پولیپ ها هیچ علائم و نشانه ای ندارند. ولی به طور کلی شایع ترین نشانه این بیماری خونریزی پولیپ می باشد که این اتفاق باعث ایجاد خون در مدفوع می شود. از دیگر علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خونریزی مقعدی و وجود خون در مدفوع:
خونریزی مقعدی از وجود پولیپ روده، بواسیر و یا سرطان روده خبر می دهد.
تغییر رنگ مدفوع:
در این حالت مدفوع دارای رگه های قرمز رنگ می شود و ممکن است رنگ مدفوع تیره شود. البته در برخی از موارد تغییر رنگ مدفوع ممکن است ناشی از استفاده از مواد غذایی و یا داروی خاصی باشد.
وجود درد و تغییراتی در دفع مدفوع:
به طول انجامیدن اسهال و یبوست بیشتر از یک هفته که می تواند نشان دهنده وجود یک پولیپ در روده بزرگ باشد.
حالت تهوع و استفراغ:
پولیپ روده باعث مسدود شدن روده می شود و در نتیجه باعث حالت تهوع و یا استفراغ در فرد می شود.
عواملی که خطر ابتلا به پولیپ روده بزرگ را افزایش می دهند چیست؟
برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به پولیپ روده بزرگ را افزایش دهد. این عوامل عبارتند از:
- اضافه وزن و چاقی بیش از حد
- افزایش سن
- وجود پولیپ روده در خانواده
- ابتلا به دیابت نوع دوم
- وجود بیماری های التهابی روده بزرگ مانند بیماری کرون
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد الکل
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مشاهده مواردی نظیر درد شکم، خون در مدفوع ، تغییرات عادات روده که بیش از یک هفته طول بکشد و در صورت دارا بودن هریک از شرایط زیر باید مرتباً از نظر وجود پولیپ ها مورد غربالگری قرار بگیرید و ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه شود. این موارد برای سنین بالای 50 سال و عوامل خطر به سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ باید با حساسیت بیشتری به پزشک مشاوره شود. در واقع به منظور پیشگیری از سرطان روده باید به این بیماری توجه ویژه شود.
درمان پولیپ روده
در درمان این بیماری اقدام به تخلیه بافت پولیپ و درمان بیمار می گردد. این اقدام با روش های مختلفی قابل انجام می باشد. این روش ها شامل موارد زیر است.
- خارج سازی پولیپ در طول غربالگری: در این روش اقدام به برداشت پولیپ با استفاده از انبر و حلقه سیمی می گردد. برای اثر بخشی بهتر این درمان می توان موادی را به پولیپ روده با سرنگ وارد نمود. با انجام این کار پولیپ از دیواره روده جدا می شود و به راحتی می توان پولیپ را درمان نمود. این درمان در مواقعی که سایز پولیپ بیش از 2 سانتری متر است مورد استفاده قرار می گیرد.
- جراحی کم تهاجمی: در مواقع بزرگ بودن بیش از اندازه پولیپ امکان برداشت پولیپ با استفاده ازغربالگری نمی باشد. لذا در این مواقع درمان از طریق جراحی کم تهاجمی انجام می شود.
- خارج سازی روده و مقعد: در صورت مبتلا به بیماری نادر پولیپ آدنوماتوز به منظور تخلیه پولیپ از روده و مقعد به جراحی روده بزرگ نیاز می باشد. این کار باید توسط جراح روده انجام شود.
پس از خارج سازی پولیپ به منظور بررسی عدم بدخیم بودن آن ضروری است که توده تحت مطالعه و بررسی پاتولوژیست قرار بگیرد.
هزینه درمان پولیپ روده بزرگ
هزینه درمان پولیپ روده بزرگ ، بسته به سایز توده، نوع آن، روش درمان انتخابی و تخصص پزشک متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه ها ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه شود.
عوارض برداشتن پولیپ روده بزرگ
هر پولیپی که در کولونوسکوپی دیده شود، در صورت امکان باید برداشته شود. پس از برداشتن احتمال پروفوراسیون روده بزرگ وجود دارد. اگر پروفوراسیون ها کوچک باشد با معاینه سریال و چک علائم حیات و آزمایشات سریال (مانیتور از نظر لکوسیتوز، شیفت به چپ و اسیدوز متابولیک) باید تحت نظر گرفته شود. اگر بیمار غیر پایدار شود یا معاینه شکم مثبت باشد یا لکوسیتوز و اسیدوز در آزمایشات وجود داشته باشد ، باید به اتاق عمل انتقال یابد . عارضه دیگر برداشتن پولیپ ها می تواند خونریزی باشد که اکثر موارد self limited است. گاهی نیاز به کولونوسکوپی مجدد و کوتر محل می باشد.در موارد بسیار نادر بیمار نیاز به جراحی پیدا می کند.
نتیجه گیری:
به طور کلی پولیپ روده در کودکان بالای 10 سال و بزرگسالان بالای 50 سال بیشتر دیده می شود که درمان آن معمولا با آندوسکوپی می باشد. در برخی از موارد در بیماران با وضعیت حاد و شدیدتر نیاز به برداشتن روده بزرگ می باشد.
