سرطان مقعد بایگانی - دکتر ستوده نیا

درمان سرطان مقعد یکی از مواردی است که توسط متخصص کولون و رکتوم انجام می شود.در واقع می توان گفت وقتی فردی به سرطان روده بزرگ مبتلا می شود امکان دارد در آینده به سرطان مقعد هم دچار شود ؟ در این مقاله می خواهیم در مورد درمان سرطان مقعد به صورت مختصر صحبت کنیم.

دلایل درمان سرطان مقعد

خونریزی از مقعد و بی اختیاری مدفوع از علائم شایع در در سرطان مقعد است.دیگر علائم عبارتند از :

• ترشح از مقعد
• زخم اطراف مقعد
• درد و خارش مقعد
• برجستگی اطراف مقعد

بنابراین به منظور درمان این عوارض و جلوگیری از گسترش این بیماری ضروری است که هرچه سریعتر نسبت به درمان سرطان مقعد اقدام شود.

در مورد فیستول مقعدی بیشتر بدانید.

علت سرطان مقعد

• ویروس HPV : طبق مطالعات صورت گرفته نشان داده شده که افرادی که مبتلا به ویروس HPV شده اند امکان افزایش سرطان مقعد در آن ها زیاد است .
• فعالیت جنسی : افرادی که از طریق مقعد رابطه ی جنسی برقرار می کنند امکان افزایش سرطان مقعد در آن ها بیشتر است .
• ضعیف شدن سیستم ایمنی :هنگامی که سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود امکان دفاع در مقابل عفونت و انواع بیمار های کاهش پیدا می کند در نتیجه امکان بروز سرطان بیشتر خواهد شد.
• مصرف دخانیات : مصرف سیگار و کشیدن قلیان می تواند در بروز سرطان مقعد موثر باشد.
• افراد مبتلا به بیماری دیابت : خصوصاً افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند امکان ایجاد سرطان مقعد بیشتر خواهد بود.
• ارثی : ابتلا به سرطان روده و سرطان مقعد در افرادی که سابقه ی شخصی یا خانوادگی دارند بیشتر از دیگر افراد است .
• رژیم غذایی : مصرف زیاد گوشت می تواند در مبتلا شدن به سرطان مقعد موثر باشد.

درمان سرطان مقعد چیست؟

سرطان مقعد با سرطان روده بزرگ و رکتوم متفاوت است و مسیر درمانی متفاوتی دارد. متخصصان کولون و رکتوم به منظور درمان سرطان مقعد آزمایش ها و سلامت عمومی فرد را بررسی می کنند و درمان هایی که ممکن است برای شما مناسب باشند را تجویز می کنند. برای درمان این عارضه ممکن است بیش از یک درمان ها به شما پیشنهاد شود. روش های درمانی سرطان مقعد به صورت زیر می باشد :

• جراحی
• رادیوتراپی (اشعه درمانی )
• شیمی درمانی

با توجه به شرایط  بیمار امکان دارد این روش های به صورت ترکیبی برای بیمار استفاده شود که موفقیت آمیز تر خواهد بود.

در مورد جراحی شقاق بیشتر بدانید.

رادیوتراپی برای درمان سرطان مقعد

رادیوتراپی اغلب اولین درمان مورد استفاده در سرطان مقعد، با یا بدون شیمی درمانی است. رادیوتراپی از درمان های مکرر اشعه ایکس با انرژی بالا در دوزهای کم برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می کند. این درمان ها در یک دوره پنج تا شش هفته ای و معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود.  رادیوتراپی خارجی به معنای رادیوتراپی است که از خارج از بدن شما پخش می شود.

رادیوتراپی داخلی (براکی تراپی) به این معنی است که مواد رادیواکتیو در کنار تومور، در داخل بدن قرار می گیرند. شما ممکن است هر دو نوع یا ترکیبی از هر دو را به عنوان درمان سرطان مقعد داشته باشید.

ممکن است به شما رادیوتراپی داده شود:

• برای خلاص شدن از شر سرطان – این معمولاً همراه با شیمی درمانی است.
• برای کوچک کردن تومور تا برداشتن کامل آن آسان تر شود.
• برای کنترل سرطان و تسکین علائم

در مورد درمان یبوست بیشتر بدانید.

عوارض جانبی رادیوتراپی

همه درمان ها دارای عوارض جانبی هستند. بنابراین پزشک شما باید اطلاعات کتبی در مورد عوارض جانبی احتمالی به شما بدهد.

عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:

•  درد
• مشکلات روده
• مشکلات جنسی
• خشکی واژن

اگر علائم جدید یا نگرانی دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا شما را راهنمایی کنند.

شیمی درمانی برای درمان سرطان مقعد

شیمی درمانی معمولاً در کنار پرتودرمانی ارائه می شود زیرا می تواند تأثیر رادیوتراپی را افزایش دهد. رایج ترین شیمی درمانی که به شما پیشنهاد می شود، میتومایسین-C در ترکیب با 5FU (فلوئورواوراسیل) است. این به صورت داخل وریدی (در داخل رگ شما) داده می شود. گاهی اوقات دارویی به نام کپسیتابین به جای 5FU به صورت قرص مصرف می شود. یک چرخه معمولی درمان پنج هفته است که شیمی درمانی در هفته اول و پنجم همراه با رادیوتراپی انجام می شود.

عوارض جانبی شیمی درمانی

برخی از افراد عوارض جانبی این درمان را تجربه می کنند. شایع ترین عوارض جانبی میتومایسین سی شامل احساس تهوع و استفراغ است. همچنین ممکن است تغییراتی را در نحوه عملکرد روده خود تجربه کنید، مانند اسهال یا باد شکم. احتمالاً در طول درمان احساس خستگی زیادی خواهید کرد، زیرا می تواند بر تعداد سلول های خونی شما تأثیر بگذارد و شما را کم خون و مستعد عفونت کند و ممکن است متوجه کبودی های مختلف در بدن خود شوید. شیمی درمانی می تواند باعث زخم و درد دهان شود و این ممکن است مانع غذا خودن شما شود، در هر صورت به یاد داشته باشید در این زمان داشتن تغذیه مناسب مهم است. سایر عوارض جانبی شامل ریزش مو یا نازک شدن مو است. عوارض جانبی کمتر شایع مشکلات کلیه و کبد، بثورات پوستی و مشکلات باروری است.

عمل جراحی

جراحی ممکن است بسته به اندازه و گسترش سرطان در نظر گرفته شود. ممکن است برای برداشتن تومورهای کوچک از جراحی ساده تر استفاده شود. همچنین اگر شیمی درمانی و رادیوتراپی به طور کامل سرطان را از بین نبرد یا علائم بازگشت سرطان وجود داشته باشد، ممکن است تحت عمل جراحی قرار بگیرید.

کلام آخر

همان طور که گفته شد، سرطان بیماری است که باید در اسرع وقت درمان شود. بنابراین در صورتی که به سرطان مقعد و سرطان رکتوم دچار شدید، ضروری است که به متخصص کولون و رکتوم مراجعه کرده و در خصوص درمان اقدام نمایید.

 

امروزه به دلیل آلودگی محیطی، عدم استفاده از غذاهای ارگانیک، نویز، استفاده از دخانیات، الکل، ژنتیک و جهش ژنی و ویروس های مختلف سرطان های مختلفی شایع شده است. یکی از سرطان هایی که در اثر ویروس ها شکل می گیرد، سرطان مقعد می باشد. این سرطان اغلب بدخیم است و خطرات جانی ممکن است برای بیماران در پی داشته باشد. لذا شناخت دلایل ابتلا، جلوگیری از شکل گیری سرطان مقعد و درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این مورد بدانید.

سرطان مقعد

سرطان مقعد نوعی بیماری بدخیم است که از مجرای مقعد یا حاشیه آن منشا می گیرد.با انواع سرطان زای ویروس پاپیلومای انسانی ارتباط دارد سن بالای 50 سال ، زگیل های تناسلی ، داشتن چندین شریک جنسی ، مردان همجنس باز و کسانی که از راه مقعد مقاربت داند ممکن است بیشتر در خطر باشند .HIV یا داروهای تضعیف کننده ایمنی ، فیستول مزمن و سابقه ی پرتو گیری لگن نیز می تواند خطر ابتلا را همانند دخانیات افزایش دهد .اگر چه خطر ناشی از استعمال دخانیات با ترک کاهش می یابد.سرطان مقعد شایع نیست .3 تا 4 درصد سرطان روده بزرگ از این نوع است ،زنان بیش از مردان گرفتار می شوند ( اما تومورهای حاشیه مقعد در مردان شایع تر است ) سن متوسط ابتلا 50 تا 70 سال است . میزان بروز آن رو به افزایش است.

دلایل ایجاد سرطان مقعد

سرطان مقعد وضعیتی است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت‌های مقعد و کانال مقعد تقسیم می‌شوند و به‌طور غیرقابل کنترلی رشد می‌کنند. مقعد که در انتهای روده بزرگ در زیر راست روده قرار دارد، ساختاری است که از طریق آن مواد زائد جامد دفع می شوند. سرطان مقعد نسبتاً نادر است – بسیار نادرتر از سرطان روده بزرگ یا راست روده – و اغلب افراد مسن را مبتلا می کند.

اکثر سرطان های مقعد در مخاط یا پوشش داخلی کانال مقعد ایجاد می شوند. این ناحیه حدود یک و نیم اینچ طول دارد و راست روده را به لبه مقعدی متصل می کند، جایی که کانال مقعدی به پوست خارجی مقعد می رسد. بسیاری از تومورهای مختلف می توانند در مقعد و کانال مقعد ایجاد شوند، از جمله تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) که ممکن است در طول زمان به سرطان تبدیل شوند. دلایل زیر می تواند عوامل موثر در ایجاد سرطان مقعد باشد.

• داشتن عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV).
• 50 سال یا بیشتر بودن
• درگیر شدن در رابطه جنسی مقعدی به عنوان شریک دریافت کننده (این امر در مورد مردان و زنان صادق است)
• داشتن سیستم ایمنی ضعیف
• کشیدن سیگار یا استفاده از سایر محصولات تنباکو
• داشتن فیستول مقعدی

مشخصات سرطان مقعد

• خونریزی از رکتوم
• خارش مقعد
• احساس ناراحتی در مقعد
• درد یا ترشح
• احساس توده در لبه مقعد
• در صورت درگیری اسفنکتر
• بی اختیاری مدفوع ایجاد می شود
• فقدان علائم

معاینه سرطان مقعد

در مشاهده حاشیه مقعد ممکن است اولسر یا رشد پرولیفراتیو بافت دیده شود یا آنکه در معاینه مقعد ، بر آمدگی یا توده لمس شود .در 15 تا 30 درصد موارد ، هنگام مراجعه به پزشک غده لنفاوی قابل لمس در ناحیه کشاله ران وجود دارد (اما فقط حدود نیمی از این غده ها حاوی تومور هستند ). در مورد درمان کولیت عصبی روده بیشتر بدانید.

تقسیم بندی سرطان مقعد

• تومور های مجرای مقعدی (اغلب تمایز اندک دارند و کراتینیزه هستند).
• تومورهای حاشیه مقعد (15 تا 30 درصد موارد ، بیشتر به خوبی تمایز یافته اند و کراتین تولید می کنند).
• تومورهای بالای خط دندانه ای به غدد لنفاوی گردن دست اندازی می کنند ولی تومورهای پایین این خط به غدد کشاله ران انتشار می یابد.

بررسی سرطان مقعد

• پروکتوسکوپی و بیوپسی : برای بررسی بافت شناختی ، معاینه زیر بیهوشی گاه لازم می شود .
• خون : شمارش گلبول های خونی (برای بررسی کم خونی ) ، آزمایش های کبدی
• تصویربرداری : سونوگرافی از داخل مقعد برای بررسی تهاجم ، MRI ، سی تی اسکن یا اسکن PET برای مرحله بندی .
• سیستم مرحله بندی TMN : : فقدان شواهد تومور اولیه ، Tis : کار سینوم محدود به محل T1 : اندازه کوچک تر یا مساوی 2 سانتی متر ، T2 : بزرگ تر یا مساوی 2 سانتی متر و کوچک تر از 5 سانتی متر ، T3 : بزرگتر از 5 سانتی متر ، T4 : هر اندازه ای به شرط آنکه به درون بافت های مجاور رشد کرده باشد .N. : بدون درگیری غدد لنفاوی ، N1 : درگیری غده های لنفاوی اطراف مقعد ، N2  : درگیری یک طرفه ی غدد لنفاوی لگن یا کشاله ران ، N3 : درگیری غده های لنفاوی اطراف مقعد همراه با با غدد لنفاوی لگن یا کشاله ران یا درگیری دو طرفه غدد لنفاوی ، کشاله ران یا لگن ، MX :متاستاز ارزیابی نشده است ، M. : بدون انتشار دور دست .، M1 : متاستاز به اعضای دور دست یا غدد لنفاوی شکم .

اهمیت تشخیص زود هنگام سرطان مقعد

سرطان مقعد زمانی قابل درمان است که زود تشخیص داده شود. گزینه های درمانی به موارد زیر بستگی دارد:

• نوع سلول سرطانی موجود
• مرحله سرطان
• محل تومور
• وضعیت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) بیمار
• عود سرطان پس از درمان
• ترجیحات بیمار و سلامت کلی او

هدف اولیه درمان، درمان بیماری و حفظ عملکرد مقعدی با بهترین کیفیت زندگی ممکن است. بسته به اینکه تومور مجرای مقعدی را درگیر کند یا حاشیه مقعد، درمان ها متفاوت است. در مورد کولونوسکوپی بیشتر بدانید.

درمان سرطان مقعد

• پیشگیری : عوامل خطر ساز را به حداقل برسانید ، واکسنی برای HPV 16 یا 18 وجود دارد اما در حال حاضر مجوز استفاده از آن فقط برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم صادر شده است .بررسی هایی برای ارزیابی این واکسن در پیشگیری از سرطان مقعد طرح ریزی شده است .
• شیمی درمانی و پرتو درمانی : داروهای شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی موضعی ناحیه مقعدی و غدد لنفاوی کشاله ران .
• جراحی : خارج کردن موضعی کارسینوم های اپیدرموئید کوچک حاشیه مقعد می تواند درمان کننده باشد در گذشته ، از رزکسیون شکمی و اطراف مقعد ، برای درمان سرطان های مجرای مقعدی استفاده می شد اما با پیشرفت روش های شیمی پرتو درمانی ، این روش اکنون فقط در موارد باقی ماندن بیماری ، عود پس از پرتو درمانی ، مبتلایان به سرطان همراه با انسداد یا انواع دیگر بدخیمی مجرای مقعدی ( مانند آدنوکارسینوم ) کاربرد دارد .

هزینه درمان سرطان مقعد

هزینه درمان سرطان مقعد، بسته به پیشرفت بیماری، نوع درمان پیشنهادی ( جراحی یا پرتو درمانی)، تعداد جلسات پرتو درمانی، تخصص پزشک، نوع بیمه و بیمارستان متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه درمان ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه شود. در مورد تشخیص سرطان روده بیشتر بدانید.

عوارض سرطان مقعد

موضعی: درد ، خونریزی ، بی اختیاری مدفوع و در صورت غفلت از بیماری فیستول رکتوواژینال.

ناشی از پرتو درمانی: درماتیت ناشی از پرتو درمانی ، التهاب پرینه ، پروکتیت و اسهال.

کلام آخر

سرطان مقعد یکی از سرطان های بسیار کم رواج بین افراد می باشد. این بیماری با روش هایی قابل درمان است. در درمان این بیماری تشخیص زود هنگام از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.