ولولوس یا پیچ خوردن روده بیماری می باشد که در اثر آن انسداد مکانیکی در روده ها اتفاق می افتد. این اتفاق منجر به عدم حرکت مدفوع ومتوقف شدن جریان خون، بیماری و درد می گردد. این عارضه بسیار خطرناک می باشد و به دلیل تجمع مدفوع و عدم خروج موثر سموم بدن فتق و پیچ خوردگی روده اتفاق می افتد. البته این مشکل در صورت ایجاد بافت غیر نرمال یا وجود آیتم های اضافی در روده هم اتفاق می افتد و به دلیل عوارض خطرناکی که پیچ خوردگی روده دارد توجه به عدم ابتلا به این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
پیچ خوردگی روده چیست؟
به پیچ خوردگی و یا حلقه شدن روده گفته می‌شود توجه داشته باشید که پیچ خوردگی روده می تواند در روده کوچک و یا بزرگ رخ دهد که جریان خون را در قسمت درگیر روده قطع می‌کند در واقع می‌توان گفت که جز بیماری های خطرناک به شمار می آید. هنگامی که روده بزرگ درگیر پیچ خوردگی شود دو نوع پیچ خوردگی وجود دارد. سیگموئید و روده کور (سکوم). چسبندگی روده می تواند یکی از علت های پیچ خوردگی روده باشد که باعث انسداد روده می شود. همچنین انسداد روده حرکت غذا و مدفوع در روده را دچار اختلال می کند که یکی دیگر از عوامل خطرناک این بیماری می باشد. طی تحقیقات انجام شده پیچ خوردگی روده کوچک در کودکان و پیچ خوردگی روده بزرگ در بزرگسالان بیشتر شایع است.
علائم پیچ خوردگی روده
این علائم به یکباره فرد را تحت فشار قرار می دهند به طوری که باید برای تشخیص به بخش اورژانس منتقل شود. از جمله علائم مهمی که تاثیر به سزایی در ایجاد پیچ خوردگی روده دارد عبارتند از:
- درد شدید شکم
- استفراغ
- نفخ شدید
- تنفس بدبو و تب می شود
- متورم شدن شکم
- شکم درد
- کاهش اشتها
- تهوع
- یبوست
- اسهال
- ورم شکم
- گرفتگی شدید عضلات شکم
- یبوست
- مدفوع همراه با خون
علت پیچ خوردن روده
این بیماری در کودکان و بزرگسالان بنا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. معمولا در نوزادان به خاطر قرار گیری روده در جای نامناسب شکم، پیچ خوردگی روده کوچک ایجاد می شود اما در بزرگسالان دلایل متعددی رخ می‌دهد که از مهم ترین آن‌ها عبارتند از:
✳️ بزرگ شدن کولون
کولون همان روده بزرگ است. منظور از بزرگ شدن کولون بزرگ شدن روده بزرگ می باشد. یکی از علت های اصلی پیچ خوردگی روده و ولولوس بزرگ شدن روده بزرگ می باشد که اغلب در صورت یبوست روده بزرگ دچار تغییرات و بزرگ شدن می شود. توجه داشته باشید که این نوع پیچ خوردگی در بین بزرگسالان بیشتر شایع است.
بیشتر بخوانید: سرطان کولون
✳️ بالا رفتن سن
خطر پیچ خوردگی روده با افزایش سن افزایش می یابد. این بیماری در افراد بالای 60 سال بیشتر شایع است. در این بیماری روده و جدار شکم به خوبی به هم متصل نمی شوند و همین باعث حلقه شدن و پیچ خوردگی روده کوچک در یک انحنا می شود.
✳️ مشکل در اجابت مزاج
مشکلات ذهنی، استرس از جمله دلایل ایجاد اختلال در اجابت مزاج می باشد. مشکلات اجابت مزاج یکی از دلایل ابتلا به یبوست است و در نهایت یبوست هم ممکن است باعث ایجاد پیچ خوردگی در روده شود.
✳️ دوران بارداری
در دوران بارداری به دلیل بزرگ شدن اندازه رحم به وسیله رشد جنین، فشار بیشتری به روده وارد می شود. در این شرایط احتمال پیچ خوردگی روده هم به طبع بیشتر است.
✳️ اندازه روده
احتمال پیچ خوردگی روده در روده های بلند تر و باریک تر بیشتر است. در واقع نژاد معمولا در اندازه روده تاثیر دارد مثلا روده های بلند تر و باریک تر در ایرانیان بیشتر مشاهده می‌شود.
تشخیص پیچ خوردگی روده
برای تشخیص پیچ خوردگی روده ضروری است که به پزشک متخصص مراجعه شود. پزشک پس از معاینه و بررسی علائم، بررسی سوابق بیماری، آزمایش های تصویر برداری و در نهایت با کولونوسکپی اقدام به شناسایی بیماری پیچ خوردگی روده می نماید.
دقت داشته باشید که تشخیص زودهنگام پیچ خوردگی روده بسیار مهم است چرا که در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به کاهش جریان خون به روده‌ها و آسیب به آن‌ها شود که در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی فوری باشد.
درمان پیچ خوردگی روده
با توجه به مشاهده علائم پیچ خوردگی مراجعه به پزشک در سریع ترین زمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پزشک با در نظر گرفتن علائم و علت بیماری به درمان آن می پردازد. این مشکل باید در زودترین زمان ممکن درمان شود در غیر این صورت آسیب جدی به بیمار وارد می کند و عموما جراحی برای رفع این بیماری توصیه می شود.
در روند جراحی، بهترین جراح روده قسمتی از شکم که نزدیک ناحیه پیچ خوردگی است را برش می دهد و مشکل را برطرف می کند. اگر در این بین، درمان با تاخیر صورت گیرد و به روده آسیب وارد شود، جراح در حین عمل این قسمت روده را جدا می کند. گاهی روده ها بیش از اندازه آسیب دیده اند و جراح مجبور می شود قسمت عمده آن را بردارد که متصل کردن دو سر آن به هم کار غیرممکنی می شود. در این حالت دو سر روده به دیواره شکم به نام استوما وصل می شود و مدفوع فرد از طریق این دهانه به یک کیسه به نام کیسه کلوستومی که از قبل تعبیه شده، منتقل می شود.
آیا پیچ خوردگی روده خطرناک است
بله- پیچ خوردگی روده می‌تواند بسیار خطرناک باشد و در صورت عدم درمان سریع، عوارض جدی ایجاد کند که از مهم ترین آن‌ها عبارتند از:
- وقتی روده به دور خود پیچیده می‌شود، جریان خون به بخش‌های پیچ خورده روده قطع می‌شود، که می‌تواند باعث آسیب بافتی و نکروز (مرگ بافت) شود.
- پیچ خوردگی باعث انسداد روده می‌شود که مانع از عبور محتویات روده می‌شود و می‌تواند به تهوع، استفراغ، درد شکمی شدید و یبوست منجر شود.
- اگر جریان خون به روده قطع شود و بافت‌های روده آسیب ببینند، همچنین ممکن است عفونت (مانند پریتونیت) رخ دهد که به عفونت عمومی بدن و شوک منجر می‌شود.
- در صورت عدم درمان فوری، رود پاره شده و می‌تواند منجر به انتشار مواد مدفوعی به داخل شکم و ایجاد عفونت شدید (پریتونیت) شود.
در نهایت….
پیچ خوردگی روده یک وضعیت اورژانسی است که در آن بخشی از روده به دور خود پیچیده و مانع از عبور محتویات روده و جریان خون به آن بخش می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به انسداد روده، آسیب به بافت‌ها و در صورت عدم درمان سریع، عوارض جدی مانند عفونت یا پارگی روده ایجاد کند. تشخیص زودهنگام و درمان فوری از طریق جراحی برای بازگرداندن روده به وضعیت طبیعی، برای جلوگیری از عوارض خطرناک ضروری است. پس از جراحی، مراقبت‌های دقیق و پیگیری‌های پزشکی برای بهبود کامل و جلوگیری از عوارض احتمالی اهمیت دارند.
