بیماری التهاب روده چیست و چه روش‌هایی برای تشخیص آن وجود دارد؟ بهترین قرص برای التهاب روده چیست؟ آیا التهاب روده خطرناک است؟ آیا التهاب روده باعث سرطان می‌شود؟ چه روش‌هایی برای درمان سریع التهاب روده وجود دارد؟
بیماری التهاب روده یاIBD (Inflammatory Bowel Disease) ، نتیجه‌ای از عملکرد نادرست و ملتهب شدن بخش‌های مختلف سیستم گوارش، از جمله معده، مری، و روده‌ها است. این بیماری اغلب با اختلالاتی همچون بیماری کرون و کولیت اولسراتیو ارتباط دارد که به عنوان علل اصلی بروز این بیماری در سیستم گوارشی شناخته می‌شوند.
هنگامی که هر بخش از سیستم گوارش با التهاب مواجه می‌شود، روندهای طبیعی دچار اختلال شده و فرد با علائمی همچون دردهای آزاردهنده، گرفتگی معده، اسهال، و احساس گاز در شکم روبرو می‌شود. بیماری التهاب روده، به نام دیگر التهابات مزمن دستگاه گوارش، یک بیماری پیچیده است که گاهی خاموش شده اما ناگهان با شدت و علائم بیشتری به شروع می‌شود. به همین دلیل توصیه شده است حتی با مشاهده کوچکترین علائم این بیماری، به پزشک متخصص مراجعه کرده و شرح حال خود را با او در میان بگذارید.
بیماری التهاب روده
بیماری التهابی روده، یک التهاب مزمن است که بر تمام قسمت های دستگاه گوارش یا بخشی از آن تاثیرمستقیم می گذارد. این عارضه شامل التهاب زخم معده و بیماری کرون است. علائم و نشانه های شایع عبارتند از: اسهال شدید، درد، خستگی و کاهش وزن و…
کولیت زخمی: نوعی از بیماری التهابی روده است که باعث التهاب و زخم های طولانی مدت در قسمت داخلی روده بزرگ (کولون) و رکتوم می شود.
بیماری کرون: نوعی از بیماری التهابی روده است که منجر به التهاب پوشش داخل دستگاه گوارش می شود. التهاب ناشی از بیماری کرون معمولا به بافت های آلوده منتقل می شود. التهاب می تواند بر قسمت های مختلف دستگاه گوارش – روده بزرگ، روده کوچک یا هر دو تاثیر بگذارد. کولیت کولورکتال نیز بیماری التهابی روده است، اما معمولا از بیماری التهابی روده جدا می شود. بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دو نوع بیماری التهابی روده است. بیماری کرون اغلب بر روده بزرگ و قسمت انتهایی روده کوچک تاثیر می گذارد. کولیت زخمی بر روی روده بزرگ تاثیر می گذارد. در مورد درمان سرطان روده بیشتر بدانید.
علائم بیماری التهابی روده
علائم بیماری التهابی روده بسته به شدت التهاب و قسمت های آن متفاوت است. علائم ممکن است از خفیف تا شدید تقسیم بندی شود.
علائم و نشانه های بیماری کرون و کولیت اولسراتیو عبارتند از:
- اسهال: اسهال یک مشکل رایج در افراد مبتلا به بیماری التهابی روده است.
- تب و خستگی: بسیاری از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده مبتلا به تب پایین هستند. بیماران هم چنین ممکن است خسته یا افسرده باشند.
- درد شکم و تشنج: التهاب و زخم ها می توانند حرکت نرمال محتویات دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهند، و ممکن است باعث درد و گرفتگی شدید شوند. این عارضه هم چنین ممکن است تهوع و استفراغ به همراه داشته باشد.
- ظاهر شدن خون در مدفوع: بیمار ممکن است خون قرمز یا خون تیره با مدفوع مشاهده کند.
- از دست دادن اشتها: درد و گرفتگی شکمی و هم چنین التهاب، می تواند اشتهای بیمار را تحت تاثیر قرار دهد.
- از دست دادن ناگهانی وزن: بیمار ممکن است به صورت ناخواسته لاغر و نحیف شود یا از سوء تغذیه رنج ببرد زیرا نمی تواند غذا را هضم کند.
انواع التهاب روده
- زخم معده : التهاب محدود به قسمت نزدیک آنوس (رکتوم) است و خونریزی مجدد رکتوم ممکن است تنها علامت این بیماری باشد. این نوع کولیت اولسراتیو خفیف ترین نوع بیماری است.
- سینوزیت و رکتوم: التهاب رکتوم و کولون سینوس، اندام تحتانی در شکم را تحت تاثیر می گذارد.
- التهاب در سمت چپ روده بزرگ: التهاب از رکتوم به بالا از طریق روده بزرگ و روده کوچک گسترش می یابد. علائم و نشانه ها عبارتند از: اسهال، خونریزی، درد شکمی، تشنج در سمت چپ بدن و کاهش وزن ناگهانی.
- التهاب کامل روده بزرگ: این عفونت کلیه کولون را ایجاد می کند و باعث بروز اسهال و خونریزی می شود، و ممکن است درد شکمی، تشنج، خستگی و کاهش وزن به طور قابل توجهی به همراه داشته باشد.
- کولیت زخم حاد: کولیت، باعث درد شدید، اسهال، خونریزی، تب و ناتوانی در خوردن می شود.
بیماری التهاب روده به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟
علت بروز بیماری التهاب روده همچنان به طور دقیق و قطعی شناخته نشده است. در گذشته، معتقد بودند که رژیم غذایی، عامل اصلی بروز این بیماری بوده، اما امروزه عوامل متعددی نظیر ژنتیک، سیستم ایمنی، سیگار، و استرس به عنوان دلایل بروز این بیماری در نظر می‌شود که در ادامه به توضیح آن‌هخا پرداخته‌ایم:
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
تحقیقات نشان می‌دهد که ژنتیک و وجود سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری التهاب روده، یکی از عوامل بروز این بوده و ریسک ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.
- سیستم ایمنی بدن
هنگامی که سیستم ایمنی بدن، مواد غذایی را به عنوان مهاجم و یک ماده زائد تلقی می‌کند، پروتئین‌ها و آنتی‌بادی‌هایی آزاد می‌شود که منجر به بروز علائم این بیماری می‌شود.
- استعمال سیگار و دخانیات
سیگار کشیدن از جمله عوامل محیطی است که می‌تواند احتمال بروز بیماری کرون را افزایش داده و علائم آن را تشدید کند. در عین حال جالب است بدانید بیماری کولیت اولسراتیو در افرادی که سیگار را ترک کرده‌اند، میزان شیوع بالاتری دارد!
- استرس و اضطراب
استرس و اضطراب نیز به عنوان عوامل تشدید کننده بیماری التهاب روده شناخته می‌شوند. پزشکان توصیه می‌کنند که با انجام فعالیت‌های مختلف مانند ورزش کردن، فعالیت‌های تفریحی و لذت‌بخش سعی کنید تا سطح هورمون سروتونین (هورمون شادی) را در بدن خود افزایش دهید.
عوامل دیگری مانند سن، نژاد، جنسیت، و فاکتورهای محیطی نیز در بروز بیماری التهاب روده نقش خواهند داشت.
عوارض ناشی از التهاب روده
التهاب پوست، چشم ها و مفاصل شما. گاهی اوقات اختلالاتی مانند ورم مفاصل، ضایعات پوستی و یووئیت (التهاب چشم) ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که التهاب روده شدید را تجربه می کنید. سرطان روده بزرگ. هنگامی که کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون بیشتر روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان التهاب روده می توانند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهند. برخی از داروها می توانند باعث تغییرات پوستی یا افزایش خطر ابتلا به سرطان های خاص شوند. بهترین جراح روده در تهران شما در صورت تجویز هر گونه دارو عوارض جانبی داروها را بیان می نماید.
لخته شدن خون از دیگر خطرات این بیماری است. التهاب روده خطر لخته شدن خون در رگ ها و شریان ها را افزایش می دهد. درمان التهاب و کنترل التهاب می تواند این خطر را کاهش دهد.
همچنین التهاب باعث ایجاد زخم در مجاری صفراوی می شود که در نهایت باعث باریک شدن آنها می شود. می تواند به تدریج باعث آسیب کبدی شود.
تشخیص التهاب روده
بیماری التهابی روده با ترکیبی از تاریخچه دقیق بیمار، آزمایش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا اسکن توموگرافی کامپیوتری و ارزیابی آندوسکوپی با دوربین داخل دستگاه گوارش تشخیص داده می شود. عفونت های رایجی که می توانند باعث اسهال شوند باید با آزمایش مدفوع و یا خون بررسی شوند. هیچ آزمایش خون منفردی برای تشخیص التهاب روده موجود نیست، اما برخی از ناهنجاری‌های آزمایش خون که در التهاب مشاهده می‌شود شامل کم‌خونی، افزایش نشانگرهای التهابی، ناهنجاری‌های الکترولیت به دلیل اسهال، آلبومین پایین به دلیل التهاب و جذب ضعیف مواد مغذی، و کمبود ویتامین (در بیماری کرون) است. به دلیل جذب ضعیف مواد مغذی می باشد.
ارزیابی آندوسکوپی می تواند شامل آندوسکوپی فوقانی، کولونوسکوپی یا هر دو باشد، بسته به اینکه علائم در کجا قرار دارند و اینکه آیا کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون مشکوک است یا خیر. در طی این روش، نمونه برداری از دستگاه گوارش انجام می شود که اغلب تشخیص را تایید می کند.
درمان بیماری التهابی روده
اما چندین روش درمانی برای التهاب روده موجود است که می تواند التهاب روده شما را التیام بخشد و علائم بیماری را کنترل کند. درمان التهاب روده معمولاً شامل دارو، تغییر رژیم غذایی/سبک زندگی یا جراحی است.
دارودرمانی
داروهای ضد التهابی: پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی خاصی را برای کاهش التهاب در دستگاه گوارش شما تجویز کند.
سرکوب کننده های سیستم ایمنی: این داروها برای سرکوب پاسخ ایمنی که باعث التهاب در بافت ها و اندام های بدن شما می شود، کار می کنند.
بیولوژیک ها: بیولوژیک ها داروهایی هستند که برای خنثی کردن پروتئین های بدن که باعث التهاب می شوند کار می کنند.
آنتی بیوتیک ها: زمانی که ممکن است علاوه بر التهاب در دستگاه گوارش، عفونت داشته باشید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
سایر داروها و مکمل ها: علاوه بر کنترل التهاب، برخی داروها ممکن است به تسکین علائم شما کمک کنند. پزشک به شما اطلاع خواهد داد که آیا باید هر یک از موارد زیر را در نظر بگیرید:
- داروهای ضد اسهال
- مسکن ها
- ویتامین ها و مکمل ها
قبل از مصرف هر گونه محصولات و مکمل های بدون نسخه، حتما با پزشک خود مشورت کنید. در مورد کولیت عصبی روده بیشتر بدانید.
عمل جراحي
اگر داروها، رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی علائم التهاب روده شما را تسکین ندهد، یا اگر عوارض ناشی از التهاب مزمن وجود داشته باشد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. اگر تغییرات پیش سرطانی یا سرطانی در روده بزرگ خود ایجاد کردید، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
در طول جراحی، جراح بخش آسیب دیده دستگاه گوارش شما را برمی دارد. سپس بخش های سالم را دوباره وصل می کنند. جراح شما همچنین ممکن است فیستول ها را ببندد و آبسه ها را در صورتی که از این وضعیت ایجاد شده اند تخلیه کند.
رژیم غذایی التهاب روده
برخی غذاها می توانند بیماری التهابی روده شما را بدتر کنند. برنامه ریزی یک رژیم غذایی متناسب با شرایط شما می تواند به کاهش عوارض التهاب روده کمک کند. این نوع غذاها توصیه های استانداردی برای یک رژیم غذایی مغذی هستند و شامل:
- میوه ها و سبزیجات
- فیبر
- پروتئین بدون چربی
- غذاهای غنی از کلسیم
- پروبیوتیک ها
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کرد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- غذاهای فرآوری شده، به عنوان مثال غذاهای حاوی دی اکسید تیتانیوم یا سولفیت
- امولسیفایرها و ضخیم کننده ها
- غذاهای حاوی مالتودکسترین و شیرین کننده های مصنوعی
- لبنیات غیر پاستوریزه
- چربی های ترانس
فیبر
فیبر چیزی است که می خواهید با دقت مدیریت کنید. میوه ها و سبزیجات با فیبر بالا می توانند علائم را در هنگام اوج التهاب روده افزایش دهند. اگر مبتلا به بیماری کرون (تنگی در روده) هستید، مراقب غذاهای پرفیبر باشید. هنگامی که بیماری التهاب روده شما خوب است یا در حال بهبودی است، ما شما را به خوردن میوه ها و سبزیجات با فیبر بالا تشویق می کنیم. در مورد کولیت زخمی بیشتر بدانید.
کلام آخر
عوارض بیماری التهاب روده را امروز می توان با روش هایی مدیریت نمود. دکتر سامان ستوده نیا بیماری التهاب روده و عفونت روده را به صورت بسیار موثری با آخرین متدهای روز دنیا درمان می کنند.
