درمان سرطان روده از چه راههایی امکانپذیر است؟ آیا سرطان روده کشنده است؟ جدیدترین درمان سرطان روده بزرگ چه روشی است؟ آیا سرطان روده بزرگ قابل درمان است؟ سرطان روده یکی از بیماریهای جدی و شایع گوارشی است که در روده بزرگ (کولون) یا روده کوچک (رکتوم) شروع شده و در صورت عدم تشخیص و درمان موثر، به مرور زمان باعث بروز مشکلات جدی در سلامت فرد میشود. این امر نشان دهنده اهمیت و ضرورت تشخیص زود هنگام و درمان به موقع سرطان روده است.
درمان سرطان روده شامل روشهای مختلفی از جمله جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمانهای هدفمند است که هدف اصلی این درمانها، کنترل و پیشگیری از گسترش سرطان، کاهش علائم و نشانههای بیماری، و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.
علائم و نشانه های سرطان روده
یکی از انواع سرطان روده کوچک، تومور کارسینوئید و به دنبال آن آدنوکارسینوما می باشد. آدنوکارسینومای روده کوچک در سلول های غده ای که در پوشش روده کوچک وجود دارند و مسئول ساخت و آزادسازی مخاط هستند، شروع می شود. اغلب این تومورها در روده کوچک و نزدیک معده رخ می دهند. انواع غیرمتداول این سرطان شامل سارکوم، لنفوم و تومورهای معده-روده ای می باشد.
- کاهش وزن زیاد
- درد های شکمی
- تب
- اسهال
- توده در شکم
- خون در مدفوع
- درد های قولنجی شکم
- خستگی
- ضعف
- یرقان
- کاهش وزن
- تهوع و استفراغ
- کم خونی (تعداد کم گلبول های قرمز خون)
در صورت مشاهده هر گونه علائم یا نگرانی در مورد آن، با پزشک معالج خود تماس گرفته یا به متخصص کولون و رکتوم مراجعه نمایید.
بیشترین علائم در سرطان روده
درد شکمی همراه با حالت تهوع و استفراغ ممکن است نشانه هایی از انسداد روده باشد. در این مورد، لازم است سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که تشخیص پزشک به انسداد روده باشد، اغلب جراحی برای جلوگیری از انسداد لازم است. در موارد نادر، تومور ممکن است باعث ایجاد سوراخ شدن در دیواره روده شود، و این باعث می شود که محتویات داخل حفره شکمی قرار بگیرد که باعث درد شدید و استفراغ خواهد شد.
علائم سرطان روده کوچک ممکن است علائم بیماری های دیگر یا بیماری های دستگاه گوارش باشد. با این حال اغلب تومورهای کوچک ممکن است نشانه های ظاهری ایجاد نکنند. گاهی اوقات ممکن است سرطان در طی یک روش یا جراحی غیر مرتبط با آن اتفاق بیفتد.
انواع مختلف سرطان، مانند تومورهای کارسینوئید، به مدت چند سال طول می کشد تا بتوانند تشخیص دهند.
توجه کنید
هر چیزی که خطر ابتلا به بیماری را افزایش می دهد فاکتور خطر است. داشتن یک عامل خطر به این معنا نیست که شما سرطان خواهید گرفت؛و بدون داشتن عوامل خطر، به این معنا نیست که شما سرطان نخواهید یافت. اگر فکر می کنید ممکن است در معرض خطر باشید، با پزشک خود صحبت کنید. عوامل خطر برای سرطان روده باریک عبارتند از:
- خوردن رژیم غذایی با چربی بالا
- داشتن بیماری کرون
- داشتن بیماری سلیاک
- داشتن پولیپوز آدنوماتوس فامیلی
تشخیص سرطان روده
به منظور برنامه ریزی درمان، تشخیص سرطان روده نقش مهمی دارد تا بتوان عملیات درمان را آغاز کرد. در صورت وجود تومور مهم است که به گونه ای بررسی شود که جراح بداند می تواند تومور را بردارد یا خیر؟ برای دستیابی به این امر می توان از غربالگری سرطان روده نیز بهره برد.
معمولاً پزشک برای درمان، آزمایش های تشخیصی را همزمان در یک مرحله انجام می دهد که عبارتند از:
- معاینه فیزیکی و تاریخ : معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت، از جمله چک کردن نشانه هایی از بیماری مانند توده ها و یا هر چیز دیگری که به نظر غیر طبیعی است، انجام می گیرد. و بهتر است بیمار در مورد عادات های غذایی و یا سابقه ی پزشکی، پزشک خود را در جریان قرار دهد.
- مطالعات شیمی در خون : این روش که در آن نمونه خون برای آزمایش فرستاده می شود تا در موارد مختلف آزمایش خون بررسی شود و چنانچه یکی از موارد بالاتر یا پایین تر از حد نرمال باشد امکان ایجاد بیماری وجود خواهد داشت.
- بررسی عملکرد کبدی : یک روش که در آن یک نمونه خون برای اندازه گیری مقادیر خاصی از مواد آزاد شده در خون توسط کبد بررسی می شود. مقدار بالاتر از مقدار طبیعی یک ماده می تواند نشانه ای از بیماری کبدی باشد که ممکن است به علت سرطان روده کوچک ایجاد شود.
- آندوسکوپی : یک روش برای دیدن اندام ها و بافت ها در داخل بدن برای بررسی مناطق غیر طبیعی است .آندوسکوپی در قسمت های مختلف می تواند انجام شود .آندوسکوپ لوله ای است که از طریق دهان به داخل بدن فرستاده می شود و در دارای یک نور و یک لنز است که می تواند وجود بیماری را به راحتی تشخیص دهد.
- آندوسکوپی کپسول : آندوسکوپی کپسول روش دیگری است که برای مشاهده داخل روده مورد استفاده قرار می گیرد و تشکیل شده از یک کپسول به اندازه ی یک قرص و یک نور و دوربین است که توسط بیمار بلعیده می شود. کپسول در داخل دستگاه گوارش به حرکت در می آید و می تواند تصاویر را به کمک رایانه مشاهده کرد تا پزشک وضعیت بیمار را بررسی کند. کپسول در طی حرکت روده از بدن خارج می شود.
- لاپاروتومی : یک عمل جراحی است که برش در دیواره شکم ایجاد می شود تا در داخل شکم برای علائم بیماری بررسی شود. اندازه برش بستگی به دلیل اینکه لاپاروتومی انجام می شود دارد. گاهی اندام ها یا گره های لنفاوی برداشته می شوند و یا نمونه های بافتی گرفته می شوند و تحت بررسی بیشتر تحت میکروسکوپ بررسی می شوند.
- بیوپسی : برداشت قسمتی از بافت مشکوک به سرطان، به طوری که آنها را می توان تحت یک میکروسکوپ مشاهده کرد تا علائم سرطان بررسی شود. این ممکن است در طی آندوسکوپی یا لاپاراتومی انجام شود. نمونه مورد نظر توسط پاتولوژیست بررسی می شود تا ببیند آیا حاوی سلول های سرطانی است یا خیر.
- سی تی اسکن: (CT scan) یک روش که مجموعه ای از تصویربرداری دقیق از مناطق داخل بدن است که از زوایای مختلف گرفته شده است. تصاویر توسط یک کامپیوتر به یک دستگاه اشعه ایکس متصل شده است.
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) : یک فرآیند که از مغناطیس، امواج رادیویی و یک رایانه استفاده می کند تا مجموعه ای از تصاویر دقیق مناطق موجود در داخل بدن را ایجاد کند. این روش همچنین به نام تصویربرداری رزونانس مغناطیسی هسته (NMRI) نامیده می شود.
آیا سرطان روده بزرگ قابل درمان است؟
نوع درمان سرطان روده بزرگ و میزان موفقیتآمیز بودن آن به میزان پیشرفت و درجه سرطان بستگی دارد. برای تشخیص درجهی سرطان، پزشکان باید حداقل ۱۲ غده لنفاوی در بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ را ارزیابی کنند تا از این طریق، شدت سرطان، میزان پیشرفت و میزان تهاجمی بودن آن را تشخیص دهند.
در واقع یک تیم درمانی شامل انکولوژیست، جراحان و متخصصین پرتودرمانی با همکاری یکدیگر سعی در تشخیص درست بیماری و در نظر گرفتن بهترین برنامه درمانی برای بیمار هستند. چرا که اگر سرطان روده بزرگ در مراحل ابتدایی باشد، جراحی به تنهایی کافی خواهد بود، زیرا سرطان هنوز به دیوارههای روده بزرگ پیشروی نکرده است. در برخی موارد، اگر تومور بسیار بزرگ شده باشد، ممکن است انجام کولکتومی جزئی و برداشتن بخشی از کولون و یا شیمیدرمانی لازم باشد.
درمان سرطان روده
سرطان روده کوچک، معمولا با جراحی درمان می شود. گاهی اوقات جراحی در ترکیب با شیمی درمانی یا رادیوتراپی مورد استفاده قرار می گیرد. تیم مراقبتی به سوالات بیمار پاسخ می دهند و گزینه های درمانی را بر اساس تشخیص و نیازهای بیمار پیشنهاد می کنند. البته باید خاطر نشان کرد که توجه به راه های پیشگیری از سرطان روده در عدم ابتلا به این بیماری و دچار نشدن به آن اهمیت بسزایی دارد.
گزینه های درمان به موارد زیر بستگی دارد:
- نوع سرطان روده باریک
- آیا سرطان فقط در قسمت داخلی داخل روده کوچک قرار دارد یا به دیواره روده باریک و یا از آن فراتر رفته است.
- این که سرطان به سایر نقاط بدن مانند گره های لنفاوی، کبد یا پریتونئوم (بافتی که دیواره شکم را تشکیل می دهد و اکثر اندام های شکم را پوشش می دهد) گسترش یافته است.
- این که آیا سرطان می تواند به طور کامل توسط جراحی برداشته شود.
- این که آیا سرطان به تازگی تشخیص داده شده است.
به طور کلی بسته به نوع و مرحله سرطان شما نیاز به بیش از یک نوع درمان برای رفع سرطان روده وجود خواهد داشت. پزشکان در گروه درمان سرطان ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- یک جراح : یک پزشک که از جراحی برای درمان سرطان ها و یا مشکلات دیگر استفاده می کند.
- یک انکولوژیست جراحی : یک دکتر که سرطان را با جراحی درمان می کند.
- یک متخصص رادیوتراپی : یک پزشک که از تابش برای درمان سرطان استفاده می کند.
- انکولوژیست پزشکی : پزشک که از شیمی درمانی و داروهای دیگر برای درمان سرطان استفاده می کند.
- یک متخصص گوارش : دکتر که متخصص بیماری ها و مشکلات دستگاه گوارش است.
- بسیاری از متخصصان دیگر نیز ممکن است در مراقبت شما دخالت داشته باشند، از جمله پرستاران، روانشناسان، کارگران اجتماعی، متخصصان توانبخشی و دیگر متخصصان بهداشت.
پس از آنکه سرطان روده کوچک تشخیص داده شد، تیم مراقبت های سرطان یک یا چند برنامه درمان را پیشنهاد می کند. انتخاب یک طرح درمان یک تصمیم مهم است. همچنین برای شما مهم است که وقت خود را صرف کنید و در مورد همه انتخابهای خود فکر کنید.
انواع اصلی درمان مورد استفاده برای آدنوکارسینوم روده کوچک عبارتند از:
- عمل جراحي (surgery) : رایج ترین راه درمان سرطان روده کوچک جراحی می باشد و نوع آن بستگی به محل سرطان و مرحله آن دارد. جراحی ممکن است برای برداشت بافت های سرطانی انجام شود. مقداری از روده کوچک که برداشته می شود، به شدت و محل سرطان بستگی دارد. اگر توموری روده کوچک را مسدود کرده باشد، جراحی بای پس انجام خواهد شد.
- شیمی درمانی (chemotherapy): به درمان سرطان روده کوچک که به مناطق دیگر بدن گسترش یافته یا متاستاز شده یا از بین بردن سلول های سرطانی که بعد از جراحی ممکن است در شکم باقی بمانند، کمک می کند. عوارض جانبی شیمی درمانی شامل ریزش مو، تهوع، زخم دهان و استفراغ می باشد. بیمار، قبل از انجام شیمی درمانی ممکن است پیش داروهایی را جهت کمک برای تحمل عوارض جانبی دریافت کند.
- پرتو درمانی (Radiotherapy) : پرتودرمانی یکی از روش های درمان سرطان می باشد. سیستم های انتقال پرتودرمانی جدید، مورد هدف قرار دادن تومورهایی که دور از دسترس هستند را راحت تر ساخته است. همچنین، امکان هدایت مقادیر بیشتری از اشعه به سمت سلول های سرطانی روده مهیا می باشد، در حالی که قرار گرفتن در معرض بافت سالم و طبیعی را کاهش می دهد.
پیشگیری از سرطان روده
یک سیستم ایمنی سالم بهترین دفاع بدن است. سرطان می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند. یک سیستم ایمنی ضعیف دلیل عمده ای برای بیماران مبتلا به سرطان است. شما عزیزان می توانید با رعایت موارد زیر از سرطان پیشگیری کنید:
- مصرف سیگار می تواند عاملی برای بروز سرطان باشد.
- رژیم غذایی حاوی میوه ها، سبزیجات و دانه های جامد و کم چرب اشباع شده.
- ورزش به طور منظم
- حفظ وزن سالم
- عدم مصرف مشروب
- کنترل فشار خون
- خواب و استراحت کافی
- اقدامات لازم برای جلوگیری از عفونت را انجام دهید، مانند شستن دست های خود را به طور مرتب و پختن گوشت به طور کامل.
- آزمایشات غربالگری پزشکی به طور منظم برای افرادی که در گروه سنی و گروه ریسک قرار دارند، دریافت کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض سرطان روده باریک هستند ؟
اغلب خطر ابتلا به سرطان شناخته شده نیست اما موارد زیر می تواند در سرطان روده تاثیر گذار باشد:
- سن : طبق تحقیقات صورت گرفته نشان داده شده که افراد که دارای سن بالاتری هستن بیشتر در معرض ابتلا به سرطان های روده هستند که اکثر افراد بالای سن 50 سال دارند.
- جنسیت : مردان نسبت به زنان بیشتر در خطر ابتلا به سرطان روده هستند.
- شرایط ارثی : شرایط خاصی به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش می دهد، از جمله:
پولیپوز آدنوماتوز فامیلی (FAP)
پولیپوز آدنوماتوز فامیلی آسیب دیده (AFAP)
سندرم گاردنر
سندرم لینچ
سندرم پولیپوز نوجوانان (JPS)
سندرم Muir-Torre
پولیپوز مرتبط با MYH (MAP)
سندرم Peutz-Jeghers (PJS)
سندرم تورکوت