خونریزی از مقعد

خونریزی از مقعد معمولاً به خونریزی از روده بزرگ یا راست روده شما اشاره می کند. خونریزی مقعدی ممکن است به صورت خون در مدفوع، روی دستمال توالت یا در کاسه توالت ظاهر شود. خونی که در نتیجه خونریزی مقعدی ایجاد می‌شود، ممکن است از رنگ قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره تا رنگ تیره و قیری متغیر باشد. علل احتمالی زیادی برای خونریزی مقعدی وجود دارد و ارزیابی کامل و تشخیص زود هنگام توسط پزشک بسیار مهم است.

خونریزی مقعدی چیست؟

به هر خونی که از مقعد خارج می‌شود، خونریزی از مقعد گفته می‌شود. خونریزی مقعدی امکان دارد از ناحیه رکتوم و یا قسمت انتهایی روده باشد. خونریزی مقعدی باید همیشه با مشاوره و معاینه کامل توسط پزشک برای تشخیص دقیق و برنامه درمانی ارزیابی شود زیرا ممکن است خونریزی مقعدی علامت یا نشانه ای از یک بیماری یا وضعیت جدی باشد.

خونریزی مقعدی می تواند نشانه سرطان روده بزرگ یا مقعد باشد، نوعی سرطان که در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان است. خونریزی مقعدی همچنین می‌تواند ناشی از هموروئید، شقاق مقعد، کولیت یا بسیاری از علل دیگر باشد. به این دلایل، معاینه جراح مجرب اولین قدم برای شناسایی علت اصلی خونریزی مقعدی و تعیین بهترین گزینه های درمانی است. برای درمان صحیح باید علت را به درستی تشخیص داد.

خونریزی از مقعد چگونه اتفاق می افتد؟

درون مقعد از بسیاری از رگ‌های خونی تشکیل شده است. هنگامی که رگ‌ها ورم کرده و یا از محل طبیعی خود خارج شود، خونریزی مقعدی اتفاق می‌افتد. مثلاً زمانی که فردی به یبوست مبتلا می‌شود به دلیل زور زدن زیاد یبوست به بواسیر تبدیل می‌شود و موجب می‌شود که با درد، خونریزی و خارش همراه باشد.

علائم مرتبط با خونریزی مقعدی

از جمله علائم مرتبط با خونریزی مقعدی عبارتند از:

• زور زدن و یبوست
• درد شکم
• خارش
• تورم در اطراف مقعد
• مشکلات پوستی
• اسهال

علل خونریزی از مقعد

خونریزی از مقعد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و به شکل‌های گوناگونی بروز کند. این مشکل ممکن است به دلیل آسیب‌ها، بیماری‌ها یا اختلالات گوارشی باشد. برخی از شایع‌ترین علل خونریزی از مقعد عبارتند از:

• سرطان مقعد
• ترک های اطراف پوست مقعد
• سرطان روده
• پولیپ روده
• یبوست
• بواسیر
• اسهال
• بیماری دیورتیکولار
• مسمومیت غذایی
• التهاب روده بزرگ
• التهاب مقعد
• قرار گرفتن در معرض پرتو درمانی و یا اشعه درمانی
• بیرون زدگی از مقعد
• سندرم زخم مقعد
• کولیت اولسراتیو

خونریزی از مقعد می تواند به دلیل موارد دیگر چون:

• التهاب زخمی کولون
• ترک های اطراف پوست مقعد
• و …

طبق تحقیقات صورت گرفته نشان داده شده که بیشترین درصد علل خونریزی از مقعد ناشی از بواسیر بوده است  زمانی فرد متوجه این خونریزی می شود که یا در مدفوع خود مشاهده کرده است و یا در کاسه توالت نمایان بوده است.

نکات مراقبتی مهم در خونریزی از مقعد

خونریزی از مقعد می‌تواند نگران‌کننده باشد و نیاز به مراقبت و پیگیری دارد. در اینجا به برخی از نکات مهم مراقبتی در مواجهه با خونریزی از مقعد اشاره می‌کنم:

مشاوره با پزشک:

مراجعه فوری به پزشک: اگر خونریزی مقعدی شدید بوده یا با علائم دیگری مانند درد شدید، تب، کاهش وزن ناگهانی، یا تغییرات قابل توجه در اجابت مزاج همراه باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

حفظ بهداشت ناحیه مقعد:پ

استفاده از آب ولرم: پس از هر اجابت مزاج، ناحیه مقعد را با آب ولرم شستشو دهید و سپس به آرامی خشک کنید.

استفاده از دستمال‌های نرم و مرطوب: برای تمیز کردن ناحیه مقعد از دستمال‌های نرم و مرطوب استفاده کنید تا از تحریک بیشتر جلوگیری شود.

پیشگیری از یبوست:

مصرف فیبر کافی: مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات می‌تواند به جلوگیری از یبوست و کاهش فشار در ناحیه مقعد کمک کند.

نوشیدن آب کافی: مصرف مایعات به میزان کافی (حداقل ۸ لیوان در روز) برای نرم نگه داشتن مدفوع ضروری است.

فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و پیشگیری از یبوست کمک می‌کند.

استفاده از داروهای موضعی:

کرم‌ها و پمادهای ضد الت

هاب: برخی از کرم‌ها و پمادها می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند. از پزشک خود در مورد استفاده از این محصولات مشورت کنید.

اجتناب از زور زدن در هنگام اجابت مزاج:

وقت کافی برای اجابت مزاج: عجله نکردن و زور نزدن می‌تواند به کاهش فشار و جلوگیری از خونریزی کمک کند.

استفاده از ملین‌ها: در صورت نیاز و با مشورت پزشک، می‌توانید از ملین‌های طبیعی یا دارویی استفاده کنید.

اگر خونریزی مقعدی مکرراً اتفاق می‌افتد یا با علائم نگران‌کننده همراه است، اهمیت دارد که پزشک شما بررسی‌های دقیق‌تری انجام دهد تا علت اصلی مشخص و درمان مناسب تجویز شود.

تشخیص خونریزی مقعدی

در طول معاینه شما، جراح چندین گزینه برای یافتن منبع خونریزی مقعدی شما ممکن است پیشنهاد کند. که عبارت است از:

• مقعد به صورت بصری بررسی شود.
• با یک انگشت دستکش دار و روغن کاری شده، ناهنجاری های داخل راست روده بررسی شود.
• آنوسکوپی را با استفاده از آنوسکوپ که یک لوله کوتاه 3-4 اینچی است انجام شود.
• کولونوسکوپی

درمان خونریزی مقعدی

درمان خونریزی مقعدی بستگی به علت آن دارد. بسیار مهم است که خونریزی مقعدی باید همیشه با مشاوره و معاینه کامل توسط یک جراح عمومی مجرب برای تشخیص دقیق و برنامه درمانی ارزیابی شود.

این ممکن است نشانه یا نشانه ای از یک بیماری یا وضعیت جدی از جمله سرطان روده بزرگ یا مقعد باشد. شایان ذکر است که انواع سرطان ها در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان هستند.

ضرورت تماس با  متخصص

در صورت وجود موارد زیر با جراح خود تماس بگیرید:

• خون تازه در مدفوع شما
• تغییر در رنگ مدفوع شما
• درد در ناحیه مقعد هنگام نشستن یا دفع مدفوع
• بی اختیاری یا عدم کنترل دفع مدفوع
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• افت فشار خون که باعث سرگیجه یا غش می شود
• حتی اگر فکر می کنید که هموروئید باعث ایجاد خون در مدفوع شما می شود، باید به پزشک مراجعه کرده و معاینه شوید.
• در کودکان، مقدار کمی خون در مدفوع اغلب جدی نیست. شایع ترین علت یبوست است. اگر متوجه این مشکل شدید، همچنان باید به ارائه دهنده فرزندتان بگویید.

ممکن است سوالات زیر از شما پرسیده شود:

• آیا به شکم یا راست روده ضربه خورده است؟
• چند بار خون در مدفوع خود مشاهده کرده اید؟
• آیا اخیراً وزن کم کرده اید؟
• آیا فقط روی دستمال توالت خون وجود دارد؟
• مدفوع چه رنگی است؟
• چه زمانی مشکل ایجاد شد؟
• چه علائم دیگری وجود دارد (درد شکمی، استفراغ خون، نفخ، گاز زیاد، اسهال یا تب؟

کلام آخر

خون در مدفوع ممکن است نشان دهنده خونریزی اعضای داخلی شکم باشد. مدفوع سیاه یا قیری ممکن است به دلیل خونریزی در قسمت فوقانی دستگاه گوارش نظیر مری، معده یا قسمت اول روده کوچک باشد. در این مورد، خون اغلب تیره تر است زیرا در مسیر خود از طریق دستگاه گوارش هضم می شود. در خونریزی مقعدی، خون قرمز یا تازه است. این معمولاً به این معنی است که منبع خونریزی دستگاه گوارش تحتانی (کولون و رکتوم) است. خوردن لبو یا غذاهایی با رنگ خوراکی قرمز گاهی اوقات باعث قرمز شدن مدفوع می شود. در این موارد، پزشک می تواند مدفوع را با یک ماده شیمیایی آزمایش کند تا وجود خون را رد کند.