عفونت روده به دلیل بیماری هایی که باعث التهاب دیواره روده بزرگ و روده باریک ایجاد می شوند، اتفاق می افتد. شایع ترین این بیماری ها، بیماری کولیت زخمی و بیماری کرون می باشند. می توان گفت این بیماری ها تقریبا شبیه هم هستند چرا که هر دو باعث درگیری و التهاب دیواره روده ها می شوند. شایان ذکر است که تفاوت هایی در نواحی درگیری و شدت عفونت بین این دو بیماری وجود دارد. بیماری کرون یکی از بیماری هایی است که باعث ایجاد عفونت در روده می شود و این بیماری علاوه بر اینکه روده بزرگ و روده کوچک را درگیر کرده، ممکن است مری، معده و یا مقعد را نیز درگیر سازد. اما کولیت زخمی ابتدا روده بزرگ و راست روده را درگیر خواهد کرد.
عفونت روده
عفونت های روده ای عامل نگرانی بسیاری از بیماران و خانواده هایشان است. طبق مطالعات انجام شده در کشورهای در حال توسعه عفونت های روده ای یک نگرانی مهم برای سلامت عمومی جامعه است. عفونت همچنان عامل اصلی مرگ و میر، به ویژه در میان کودکان است.
کولیت یک بیماری گوارشی مزمن است که با التهاب پوشش داخلی روده بزرگ مشخص می شود، روده بزرگ اندام لوله مانند دراز، پیچ خورده، است که به حذف آب و نمک از غذای هضم شده کمک می کند. هنگامی که بدن برای اجابت مزاج آماده می شود، مواد زائد به رکتوم ریخته می شوند. روده ها در واقع محل شایع عفونت باکتریایی هستند.
عفونت کولون یا کولیت یک اصطلاح گسترده است که شامل هر گونه عفونت (باکتری، ویروسی، آمیبی و غیره) روده بزرگ است. این ممکن است به دلیل غذا، آب و غیره غیربهداشتی باشد.
در مورد درمان بواسیر بیشتر بدانید.
علائم عفونت روده
علائم عفونت روده بزرگ شامل اسهال با خون یا بدون خون، درد و گرفتگی شکم، تب، حالت تهوع، خستگی، کاهش وزن و نفخ و غیره است.
به طور کلی علائم عفونت روده بستگی به علت عفونت دارد، ممکن است علائم یک تا چند روز پس از ورود عامل عفونت به بدن ظاهر شود. همچنین علائم ممکن است خفیف یا شدید باشند. شایع ترین علائم عفونت روده عبارتند از:
- اجابت مزاج بصورت مکرر و بصورت مدفوع شل
- یبوست یا اسهال
- نفخ
- وجود مخاط در مدفوع
- خون ریزی از مقعد
- احساس دفع ناقص و باقی ماندن مدفوع در شکم
- احساس نیاز به دفع مدفوع بصورت فوری
- دفع خون و چرک همراه مدفوع
- درد های شدید شکمی، دلپیچه های شدید (عفونت روده می تواند باعث معده درد شود که پس از اجابت مزاج ممکن است درد بیمار کاهش یابد).
- ممکن است در برخی مواقع کولیت زخمی سایر اعضای بدن را نیز درگیر نموده و بیمار در مفاصل خود احساس درد نماید.
- التهاب مفاصل
- درد در مقعد بصورت متناوب (دردی که بصورت پیوسته نباشد).
- حالت تهوع و استفراغ
- تب
در مورد درمان سرطان روده بیشتر بدانید.
دلایل عفونت روده
در حقیقت مهم ترین علت مربوط به سیستم ایمنی است که ممکن است منشا ویروسی و عفونتی داشته باشد به جز عفونت های باکتریایی و ویروسی، برخی از بیماری های روده ای نیز علائمی شبیه علائم عفونت روده دارند. سندرم روده تحریک پذیر، کولیت اولسراتیو و دیورتیکولیت اغلب باعث ایجاد مشکلات روده ای می شوند. برخی بیماری های دیگر مانند بیماری کرون و سرطان روده بزرگ، که روده را درگیر می کنند، علائم مشابهی دارند. دقت شود که علائم مذکور را به هیچ عنوان نادیده نگیرید، علی رغم اینکه ممکن است بتوان برخی از مشکلات را با تغذیه و ورزش درمان کرد؛ اما بسیاری از بیماری های روده را باید با شیوه پزشکی درمان کرد، که عدم درمان آن ها منجر به بروز عواقب خطرناکی خواهد شد.
عفونت یکی از علل التهاب روده بزرگ است. کولیت می تواند توسط ویروس ها، باکتری ها و انگل ها ایجاد شود. کولیت عفونی می تواند در اثر آب آلوده، بیماری های ناشی از غذا یا بهداشت ضعیف ایجاد شود.
علل دیگر عبارتند از بیماری التهابی روده (IBD)، کولیت ایسکمیک و اسهال و درد شکم.
جلوگیری از عفونت روده
از آن جا که مصرف آب آلوده یکی از عوامل اصلی ایجاد عفونت روده بوده، یکی از مهم‌ترین راهکارهای جلوگیری از عفونت روده، پرهیز از مصرف آب آلوده و غیر آشامیدنی است. همچنین لازم است هنگام مصرف آب‌های حاصل از منابع طبیعی، حتما آنها را جوشانده و استریل کرده و به این ترتیب همواره از آب آشامیدنی و تمیز استفاده کنید. افزون بر پرهیز از مصرف آب آلوده، لازم است برای جلوگیری از عفونت روده از مواد غذایی بهداشتی نیز استفاده کنید. موارد مهم دیگری نیز وجود دارند که می‌توانید با رعایت آنها به خوبی از عفونت روده جلوگیری کنید که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم:
- پیش از خوردن مواد غذایی، آنها را به خوبی گرم کنید.
- برای مصرف میو‌ها و سبزیجات، حتما آنها را با مواد ضدعفونی کننده شسته و آنها را به خوبی آبکشی کنید.
- بهتر است از مصرف یخ‌های قالبی صرف نظر کنید چرا که حتی در بهترین شرایط نیز، آلودگی‌های مختلفی در آنها ایجاد خواهد شد که می‌تواند احتمال بروز عفونت‌‌های روده‌ای در بدن فرد را افزایش دهد.
- مصرف شیرهای غیر پاستوریزه نیز به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود چرا که ممکن است سبب بروز عفونت روده در بدن شود.
در مورد سرطان کولون بیشتر بدانید.
تشخیص عفونت روده
برخی از آزمایشات رایج برای کولیت شامل عکسبرداری با اشعه ایکس از روده بزرگ، آزمایش مدفوع و بررسی وجود خون و چرک، سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی است. آزمایش‌های اضافی شامل کشت مدفوع و آزمایش‌های خون و آزمایش‌های شیمیایی خون است.
عوارض بیماری عفونت روده
یکی از مهم‌ترین عارضه‌ها و عوارضی که بیماری عفونت روده می‌تواند در بدن فرد ایجاد کند، کم آبی بدن است که در اثر اسهال و استفراغ بروز کرده و بسیار خطرناک بوده و ممکن است جان بیمار را به خطر بیندازد. بیماری عفونت روده افزون بر این، ممکن است موجب سوزش و التهاب حفره شکمی، التهاب مفاصل، خونریزی داخلی، نارسایی قلبی و یا حساسیت‌های پوستی مثل جوش، کهیر و … در فرد شود. ضعف بدن، حساس شدن روده‌ها و همچنین، ضعیف شدن سیستم گوارشی نیز از دیگر عوارض بیماری عفونت روده است.
درمان عفونت روده
درمان بستگی به عامل ایجاد عفونت روده دارد. بسیاری از موارد نیاز به مراقبت های ویژه دارد، از جمله مصرف مایعات شفاف برای استراحت روده و مصرف داروها برای کنترل درد می تواند مفید باشد. بیمارانی که به شدت بیمار هستند، اغلب به مایعات داخل وریدی در کنار سایر مداخلات نیاز دارند.
در حالی که عفونت روده بزرگ ناشی از اسهال و کولیت ممکن است به طور بالقوه به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد، عفونت های ویروسی به استفاده از مایعات و زمان طولانی درمان نیاز دارند. برخی از عفونت های باکتریایی، مانند سالمونلا، نیازی به درمان آنتی بیوتیکی ندارند، زیرا بدن می تواند به تنهایی از شر عفونت خلاص شود. سایر عفونت های باکتریایی، مانند کلستریدیوم دیفیسیل، نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارند.
در مورد فیستول مقعدی بیشتر بدانید.
کلام آخر
در صورتی که به وجود بیماری عفونت روده مشکوک هستید، بهتر است هر چه سریعتر به یک متخصص کولون و رکتوم مراجعه کرده و وضعیت شما مورد بررسی قرار بگیرد. اقدام به موقع می توان منجر به درمان سریعتر عارضه می گردد.
