بیماری کرون چه نوع بیماری بوده و آیا نوعی سرطان است یا خیر؟ علائم اولیه کرون شامل چه موارد و نشانههایی است؟ آیا بیماری کرون خطرناک است؟ بیماری کرون و مرگ چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ علائم بیماری کرون در زنان چه تفاوتی دارد؟
بیماری کرون، یک نوع بیماری خود ایمنی و از انواع بیماریهای التهابی روده بوده که بخشهای مختلف دستگاه گوارش را درگیر میکند. در این بیماری، سلولهای ایمنی که وظیفه دفاع از بدن در برابر ویروسها، باکتریها و سلولهای سرطانی را دارند، به اشتباه به مخاط سیستم گوارش حمله کرده و باعث بروز التهاب خواهند شد. این التهاب معمولاً با ظاهر زخمهای کوچک و آفتها همراه است که میتواند سبب سخت و باریک شدن روده و در نتیجه اختلال در هضم غذا شود.علایم شایع بیماری کرون شامل درد شکم، خستگی، اسهال یا اسهال خونی، سوء تغذیه و از دست دادن وزن است.
علت بیماری کرون
بیماری کرون هنوز علت دقیق و مشخصی ندارد، اما احتمال بالایی وجود دارد که بروز این بیماری به دلیل یک واکنش غیر عادی در سیستم ایمنی بدن باشد؛ به عنوان مثال سیستم ایمنی بدن، به باکتریهای مفید، مواد غذایی و … حمله کرده و آنها را از بین میبرند. گلبولهای سفید خون در طول این حمله، در لایه پوششی روده جمع شده که سبب التهاب در این ناحیه، زخم و در نتیجه آسیب به روده خواهند شد. همچنین ممکن است یک باکتری و یا ویروس نظیر باکتری ای کولی (E. coli)، سبب بروز بیماری کرون شود به این صورت که سیستم ایمنی بدن ضمن مبارزه با میکروارگانیسم مهاجم، یک پاسخ ایمنی غیرطبیعی از خود نشان داده و به سلولهای دستگاه گوارش نیز، حمله خواهد کرد. بیماری کرون همچنین یک بیماری ژنتیکی است که میتواند از طریق وراثت منتقل شده و در بدن فرد، خود را نشان دهد.
عوامل خطر بیماری کرون
گرچه علتها و دلایل ایجاد بیماری کرون به طور قطعی مشخص نشده است اما عواملی وجود دارد که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش داده و سبب میشوند فرد، بیشتر در معرض خطر آن قرار بگیرد؛ این عوامل عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی
- وجود اختلال در سیستم ایمنی بدن فرد
- سیگار کشیدن و استعمال دخانیات
- بیماری کرون همان طور که گفته شد میتواند در هر سنی رخ دهد، اما سن بروز آن در بازه سنی زیر ۳۰ سالگی شایعتر است.
- احتمال بروز این بیماری همچنین، در افرادی که در مناطق شهری و یا کشورهای صنعتی زندگی میکنند، بیشتر خواهد بود.
انواع بیماری کرون
انواع مختلفی از بیماری کرون بسته به محل و الگوی بیماری در دستگاه گوارش وجود دارد. انواع مختلف بیماری کرون عبارتند از:
- بیماری کرون گاسترودئودنال
- این نوع بیماری در قسمت فوقانی دستگاه گوارش بروز کرده و معده و قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) را درگیر میکند. این عارضه اکثرا غیرمعمول است و علائم آن در 5٪ از افرادی که مبتلا به کرون هستند رخ می دهد.
- ژژنوئیلیت
- این عارضه نیز در جمعیت عمومی افرادی که مبتلا به بیماری کرون تشخیص داده شده اند، غیرمعمول است. التهاب در ژژنوم یا قسمت دوم روده کوچک قرار دارد.
- ایلیت
- التهابی که در آخرین قسمت روده کوچک یا ایلئوم قرار دارد و 30 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون را درگیر میکند.
- ایلئوکولیک
- این شایعترین شکل بیماری کرون است و 50 درصد از کسانی که التهاب در ایلئوم و کولون تشخیص داده میشوند را تحت تاثیر قرار میدهد.
- کولیت کرون
- این بیماری بر 20 درصد از افراد مبتلا به بیماری کرون با التهاب واقع در روده بزرگ تأثیر میگذارد. بیماری پری مقعدی و عوارض خارج رودهای در این افراد بیشتر دیده میشود.
- بیماری پری آنال
- این بیماری در یک سوم افراد مبتلا به بیماری کرون رخ میدهد. این افراد ممکن است فیستول، شقاق، آبسه یا تگهای پوستی (توسعه گوشتی خارج از مقعد) داشته باشند.
تشخیص بیماری کرون
تشخیص بیماری کرون با رد سایر علل احتمالی انجام میشود. بررسیها و آزمایشاتی که در این مورد انجام میشوند عبارتند از:
- آزمایش خون
- آزمایش خون مخفی مدفوع
- کولونوسکوپی
- سیگموئیدوسکوپی انعطافپذیر
- تنقیه باریم یا تصویربرداری روده کوچک
- سیتیاسکن دستگاه گوارش و یا آندوسکوپی کپسولی
علائم بیماری کرون
بیماری کرون، علائم و نشانههایی دارد که در ادامه به آنها میپردازیم تا با شناخت و آگاهی داشتن نسبت به آنها، در زمان مناسب و در مراحل اولیه متوجه این بیماری در بدن خود شده و هرچه سریعتر برای تشخیص قطعی، به بهترین جراح روده در تهران مراجعه کنید. علائم بیماری کرون عبارتند از:
- تب و احساس خستگی و کسالت
- اسهال (که ممکن است خونی باشد)
- بروز زخم در دهان
- کرامپ و درد شکمی (ناشی از التهاب جداره روده و صفاق و فیبروز یا انسداد روده)
- وجود خون در مدفوع
- کاهش اشتها و از دست دادن وزن
- درد یا خروج ترشحات از طریق فیستول مقعدی (مجرای درون پوست) در نزدیکی یا اطراف مقعد
افزون بر این، بیماری کرون در مراحل شدیدتر ممکن است سبب بروز التهاب در دیگر بخشهای بدن مانند التهاب پوست، چشمها و مفاصل، التهاب کبد یا مجاری صفراوی و … شود.
درمان بیماری کرون
درمان بیماری کرون روده شامل روشهای مختلف دارودرمانی، جراحی، و استفاده از مکملهای غذایی است. گرچه درمان کامل و قطعی برای بیماری کرون وجود ندارد، اما روشهای درمانی گفته شده میتوانند با کاهش تعداد ابتلا به عود مجدد، به بیمار کمک کرده و درد و ناراحتیهای او را به خوبی کاهش دهند. در واقع هدف اصلی از درمان بیماری کرون، کنترل التهاب، بهبود مشکلات تغذیهای، و کاهش دردها و علائم آن است. درمان بیماری کرون همچنین به عوامل مختلفی شامل محل و شدت التهاب در روده و میزان درد بیمار و گسترش علائم بیماری بستگی دارد. بعضی از افراد ممکن است دورههای طولانی مدتی از این بیماری را بدون هیچ گونه علائمی تجربه کنند که به آنها دوره فروکش گفته میشود. با این حال، این بیماری اغلب بازگشت داشته و نمیتوان مدت زمان دوره بهبودی و دوره فروکش را در آن پیشبینی کرد.
دارو درمانی برای درمان بیماری کرون
درمان بیماری کرون روده ممکن است شامل داروهای مختلفی باشد، از جمله:
داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب مانند مزالامین (سولفاسالازین) کمک میکنند تا التهاب ناشی از این بیماری به خوبی کنترل شود.
کورتیزون یا استروئیدها: این داروها حاوی کورتیزون و استروئیدها بوده که میتوانند در درمان کرون و کاهش علائم آن موثر باشند.
آنتیبیوتیکها: داروهای آنتیبیوتیک نیز ممکن است برای درمان فیستول یا عوارض دیگر تجویز شوند.
داروهای ضد اسهال و مایعات: این دسته از داروها نیز در صورت لزوم ممکن است برای مدیریت علائم اسهال و درد شکم از سوی پزشک تجویز شوند.
جراحی در درمان بیماری کرون
جراحی نیز روش قطعی در درمان بیماری کرون نبوده و برای بستن فیستولها و تخلیهی آبسهها مورد استفاده قرار میگیرد. اثر جراحی بر درمان بیماری کرون نیز موقتی بوده و احتمال عود بیماری پس از انجام جراحی وجود خواهد داشت. این روش همچنین هنگامی در نظر گرفته میشود که روشهای درمانی دیگر مانند تغذیه و تغییر سبک زندگی، دارو درمانی و … موثر واقع نشده باشند.
اگر تغذیه و تغییر سبک زندگی، دارودرمانی و سایر درمانها، باعث بهبود علائم و نشانهها نشدند، ممکن است پزشک جراحی را پیشنهاد دهد. با این وجود جراحی بیماری کرون را کاملا درمان نمیکند. همچنین جراحی ممکن است برای بستن فیستولها و تخلیهی آبسهها مورد استفاده قرار گیرد. اثر جراحی معمولا موقتی است و عود بیماری شایع است.
