سوراخ شدن دستگاه گوارش عارضه ایی است که ممکن است در مری، معده، کیسه صفرا، روده کوچک، روده بزرگ و راست روده ایجاد می‌شود. این عارضه یک بیماری اورژانسی تهدید کننده زندگی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. دکتر سامان ستوده نیا، یکی از پزشکان متخصص هستید که جراحی ترمیم سوراخ شدن دستگاه گوارش را انجام می دهند. سرعت، کارایی و اقدامات سریع از مزایای این نوع اعمال جراحی است. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد سوراخ شدن دستگاه گوارش و نحوه درمان آن بدانید.
سوراخ شدن دستگاه گوارش
این عارضه می تواند محدود یا آزاد باشد. در یک سوراخ محدود، یک زخم یا یک سوراخ با ضخامت کامل ایجاد می کند و در سوراخ آزاد، محتویات روده به داخل حفره شکمی می ریزد.
دلایل ایجاد سوراخ شدن دستگاه گوارش
همان طور که گفته شد سوراخ شدن دیواره مجرای گوارش می تواند همراه با بیرون ریختن محتویات روده اتفاق بیافتد و منجر به عفونت هایی شود. شایع ترین علت دیورتیکولیت و سرطان کولورکتال (80 درصد )، آپاندیس سوراخ شده، ولولوس ، کولیت اولسراتیو ، تروما ، آنتریت ناشی از پرتو گیری و نشت ازآناستوموز یا به عنوان عارضه کولونوسکوپی است .
لذا دانستن دلایل این عارضه از اهمیت زیادی برخوردار است.
- اسیدیته داخل دستگاه گوارش آن را از هرگونه باکتری و میکروارگانیسم دور نگه می دارد. افرادی که سابقه مشکلات گوارش دارند، بیشتر در معرض خطر سوراخ شدن دستگاه گوارش هستند.
- سوراخ شدن در روده کوچک تروما ، عفونت ، بیماری کرون ، لنفوم و اسکولیت ، آنتریت ناشی از پرتو گیری است .
- هر گونه بیماری مستعد کننده مانند آپاندیسیت، بیماری زخم معده، دیورتیکول ملتهب مکل و دیورتیکولیت حاد می تواند باعث سوراخ شدن روده شود.
- ضربه‌های بلانت به شکم می تواند منجر به سوراخ شدن دستگاه گوارش شود. ضربه‌های بلانت شکمی به معده در کودکان شایع است.
- NSAID ها شامل آسپرین و داروهای ضد التهابی از مواردی هستند که منجر به سوراخ شدن دستگاه گوارش می گردد. غیر استروئیدی مصرف شده توسط بیماران مبتلا به دیورتیکولیت می تواند خطر سوراخ شدن را افزایش دهد.
- صدمات چاقو به قفسه سینه و زیر شکم یا هرگونه آسیب نافذ به ویسکوز داخل شکم می تواند منجر به سوراخ شدن دستگاه گوارش شود.
- صدمات آندوسکوپی روده که در طول کولونوسکوپی و ERCP رخ می دهد.
- سوراخ شدن روده در نتیجه عوارض لاپاراسکوپی.
- دررفتگی استنت های صفراوی آندوسکوپی.
- عفونت های باکتریایی مانند حصبه می توانند سوراخ شدن روده را پیچیده کنند.
- بیماری التهابی روده یا بیماری کرون
- ایسکمی روده یا کولیت روده
- بدخیمی های داخل شکمی، کارسینوم متاستاتیک کلیه، تومورهای دسموئید
- مصرف مواد اسیدی
علائم و نشانه های سوراخ شدن دستگاه گوارش
- درد معده و شروع درد شدید و ناگهانی اپی گاستر
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- لرز
- سکسکه (در هنگام زخم معده سوراخ شده رخ می دهد.)
- درد در قسمت تحتانی شکم همراه با دیورتیکولیت سوراخ شده و آپاندیسیت پارگی
در بیماران مبتلا به پریتونیت:
- شکم حساس به لمس که درد با لمس تشدید می شود.
- شکم بیشتر از حد معمول بیرون می آید و بسیار سفت.
- تنگی نفس
- افزایش ضربان قلب
- کاهش دفع ادرار، مدفوع و گاز
چگونه می توانم از سوراخ شدن دستگاه گوارش جلوگیری کنم؟
علل زیادی برای این عارضه وجود دارد. به عنوان مثال، یک بیماری زمینه ای دستگاه گوارش می تواند خطر سوراخ شدن را افزایش دهد. تاریخچه پزشکی خود را بشناسید و اطلاعاتی را در مورد شرایط فعلی که ممکن است خطر شما را افزایش دهد جستجو کنید. اگر تغییر قابل توجهی نسبت به وضعیت طبیعی خود داشتید، به خصوص اگر درد شکم و تب دارید، با پزشک صحبت کنید.
در مورد درمان سرطان روده بیشتر بدانید.
معاینه سوراخ شدن دستگاه گوارش
در کل این عارضه درد شکم ، اغلب با شروع ناگهانی و همراه باتهوع و استفراغ است و بیمار حال عمومی خوبی ندارد و به علائم پریتونیت موضعی یا عمومی همراه با سفتی شکم و گاردینگ و کاهش یا از بین رفتن صداهای روده دچار است به علت آن که گاز روی کبد را می پوشاند ، پر بودن صدا ها هنگام دق در روی کبد از میان می رود .علائم شوک ، افزایش دمای بدن ، رنگ پریدگی و دهیدراتاسیون وجود دارد.
در مورد فیستول مقعدی بیشتر بدانید.
تشخیص سوراخ شدن دستگاه گوارش
- خون :شمارش کامل سلول های خونی ، اوره و الکترولیت ها ، آمیلاز و آزمایش وضع انعقادی خون، CBC در آزمایش خون شمارش کامل عفونت خون را نشان می دهد. افزایش سطح WBC نیز نشان دهنده عفونت است.
- رادیوگرافی قفسه سینه
- رادیوگرافی شکم می تواند وجود سایه های غیر طبیعی گاز را در بافت ها یا دیواره روده نشان دهد.
- سی تی اسکن می تواند در تشخیص وجود گاز آزاد درفضای پریتوان بسیار حساس است و ممکن است اختلال زمینه ای را نیز نشان دهد.
- کشت خون برای شناسایی موجودات هوازی و بی هوازی
- تست عملکرد کبد
- تست عملکرد کلیه
- رادیوگرافی قفسه سینه می تواند هوای آزاد را در نواحی زیر دیافراگم، ساختار مورب رباط فالسیفرم و سطح مایع هوا در شکم را نشان دهد.
- سونوگرافی جمع آوری موضعی گاز را تشخیص می دهد.
در مورد درمان یبوست بیشتر بدانید.
درمان سوراخ شدن دستگاه گوارش
درمان یک موقعیت اورژانسی مانند سوراخ شدن روده، مداخله جراحی است. درمان دارویی ممکن است شامل آنتی بیوتیک هایی مانند مترونیدازول برای مراقبت از زخم بعد از عمل باشد. بنابراین ها شامال موارد زیر است:
- احیاء : جایگزینی مایعات وریدی و اصلاح اختلالات الکترولیتی ، تجویز آنتی بیوتیک وریدی با طیف گسترده ، مسکن و …
- درمان محافظه کارانه : فقط در افراد با علائم محدود ، حداقل آلودگی یا مخاطره بالا از نظر بیهوشی انجام می شود .
- جراحی
کلام آخر
این عارضه باعث نشت محتویات به داخل شکم می شود. این باعث عفونت شدیدی به نام پریتونیت می شود و منجر می شود که فرد درد شدیدی را در شکم خود احساس کند. اگر هر یک از علائم گفته شده را دارید، توصیه می گردد که به دکتر سامان ستوده نیا مراجعه کرده و از ایشان در خصوص درمان و تشخیص بیماری مربوطه راهنمایی بگیرید.
یکی از دوستان من سر کار بغل ناف دست راست درد گرفت و از متوسط به شدت شدید در یک ساعت رفت
بردم بیمارستان ….. که سنگ کلیه آپاندیس و کیسه صفراوی تشخیص دادن
آزمایش و سونوگرافی هیچکدام این ها رو نشان نداد
بیلخره بردم بیمارستان دولتی اونجا فوری متوجه شدند بستری و بصورت اورژانسی عمل کردند
یک مقداری از روده اش پاره شده بود
ضمنا اینم بگم که پنج تا مورفین زدن بهش تا دردش کم شود که نمیشد
از نشئگی میرفت چرت اما از درد اورژانس را بهم ریخته بود
خواستم تجربه امو بگم شاید به درد کسی خورد